۱۰•۳. Explikativgenitiv

Beim Explikativgenitiv stellt der Nukleus die Klasse des Modifikators dar (vgl. Explikativkomposition).

Der Explikativgenitiv ist im Persischen stets endozentrisch. Sowohl die Explikativgenitivphrase als auch ihr Nukleus und Modifikator sind Nominalphrasen:

explicative_DE

رمضان گر بشد از راه و فراز آمد عید

عیدِ فرخنده زِ ماهِ رمضان فرّخ‌تر

Farrokhi Sistani (10. – 11. Jh. n. Chr.)

Das Explikativgenitivphrase kann auch eine bildliche Bedeutung aufweisen:

مرغِ جان (جان مانندِ مرغی‌ست.)

تنورِ شکم (شکم مانندِ تنوری‌ست.)

تیرِ مژگان (مژگان مانندِ تیری هستند.)

به منجنیقِ عذاب اندرم چو ابراهیم

به آتشِ حسرات‌م فکند خواهندی

Shahid Balkhi (9. – 10. Jh. n. Chr.)

Folgende Punkte sind zu der Syntax und der Semantik des Explikativgenitivs anzumerken:

  1. Zur Pluralisierung von Explikativgenitivphrasen wird der Nukleus pluralisiert (siehe 10•۱•a., 10•۲•a. und 10•۴•a.):
    Singular Plural
    /ruz-e ʃænbæ/ روزِ شنبه /ruzhɒ-je ʃænbæ/ روزهایِ شنبه
    /morɣ-e ʤɒn/ مرغِ جان /morɣɒn-e ʤɒn/ مرغانِ جان
  2. Die Definitheit der Explikativgenitivphrase entspricht der des Nukleus:

    قرارست یک روزِ جمعه (indefinit) برویم شمال.

    کشورِ واتیکان (definit) کوچک‌ترین کشورِ جهان‌ست.

  3. Zählnumeralia werden mit Explikativgenitiv an die Substantive /mosbæt/ مثبـت und /mænfi/ منفـی angehängt:

    مثبـتِ پنج /mosbæt-e pænʤ/

    منفـیِ ده ممیّز دوازده /mænfi-e dæh momæjjez dævɒzdæh/

  4. Nachnamen oder Qualitativgenitivphrasen aus Vor- und Nachnamen werden an die Anreden /ɒɣɒ/ آقا und /xɒnom/ خانم angehängt (siehe 10•۱•c.):

    آقایِ شاهی /ɒɣɒ-je ʃɒhi/

    آقایِ فرهادِ هاشمی /ɒɣɒ-je færhɒd-e hɒʃemi/

    خانمِ هنرمند /xɒnom-e honærmænd/

    Andere Anreden werden asyndetisch (d. h. ohne die enklitische Konjunktion /-e/) verwendet:

    دکتر کورشِ تهرانی /doktor kuroʃ-e tehrɒni/

    سرهنگ تبریزی /særhæng tæbrizi/

    مهندس صفوی /mohændes sæfævi/

    Doch die Genitivphrase /hæsænæk-e væzir/ حسنکِ وزیر stellt eine Qualitativgenitivphrase dar.

Schreibe einen Kommentar