ضمیرهایِ نسبی ضمیرهایی اسمی هستند که (به چهره‌یِ کانونِ پرداخت) در ساختارِ شماره‌هایِ نسبی به کار می‌روند (نگاه کنید به جستارِ ۶×۳×آ.).
بندهایِ اسمیِ زیر در زبانِ پارسی در نقشِ ضمیرِ نسبی به چشم می‌خورند:
- بندِ هم‌نشانده‌یِ برابر /bær-ɒ-bær/ (برساخته از اسمِ بر /bær/ به معنیِ «بلندا» و میان‌وندِ /-ɒ-/):
نعمتِ ما به چشمِ هم‌سایه
سد برابر /sæd bær-ɒ-bær/ فزون کند پایه
رشیدِ یاسمی (سده‌یِ سیزدهم و چهاردهم خورشیدی)
- بندِ پردازه‌دارِ چندان /ʧænd-ɒn/ (= ا[NPا[NPچند /ʧænd/] [DetPضمیرِ اشاره‌یِ پی‌بستِ «آن» /-ɒn/]]) به معنیِ «آن چند» و «آن انـدازه».
دو چندان /do ʧænd-ɒn/ که رشتی به روزی برشت
شمارَش همی بر زمین بر نوشت
فردوسی (سده‌یِ چهارم خورشیدی)
گر هزارم جفا و جور کنی
دوست دارم هزار چندان‌ت /hezɒr ʧænd-ɒn/
سعدی (سده‌یِ ششم و هفتم خورشیدی)
- در گویش‌هایِ کهن، ضمیرِ شخصیِ «وی» /væj/:
گر صالح و گر فاسق، بر فطرتِ خویش‌م من
گو: «تخمِ نکو بفشان، از ما بستان ده وی /dæh væj/»
نزاریِ فهستانی (سده‌یِ هفتم و هشتم خورشیدی)
