دستورِ زبانِ پارسی

Als Person wird eine grammatische Kategorie bezeichnet, die Auskunft darüber gibt, ob die von einer Verbalphrase ausgedrückte Handlung oder der von ihr ausgedrückte Zustand dem Sprecher oder dem Angesprochenen (mit-) zugesprochen wird. Im Persischen finden sich folgende Teilkategorien der Person:

1. Die Handlung oder der Zustand einer Verbalphrase wird in der 1. Person dem Sprecher (mit-) zugesprochen: /xæridæm/ خریدم, /mi-bæxʃim/ می‌بخشیم
2. Die 2. Person zeigt an, dass die Handlung oder Zustand dem Angesprochenen (mit-) zugesprochen wird, nicht aber dem Sprecher: /istɒdi/ ایستادی, /mi-dɒnid/ می‌دانید
3. Alle anderen Verbalphrasen stehen in der 3. Person: /kærdænd/ کردند, /mi-binænd/ می‌بینند

a. Aufbau

In den konjugierten persischen Verbalphrasen wird die Person mit Hilfe von folgenden Konstituenten bestimmt:

1. Suppletiv-Verben bei konjugierten Perfekt- und Präsumptivpartizipien:

   باده‌یِ خاص خورده‌ای (۲. Person)، نُقلِ خلاص خورده‌ای (۲. Person)

   بویِ شراب می‌زند، خربزه در دهان مکن!

   Rumi (13. Jh. n. Chr.)

   سال‌ها وضعِ بلاها کرده‌ایم (۱. Person)

   وهم حیران زآن چه ماها کرده‌ایم (۱. Person)

   Rumi (13. Jh. n. Chr.)

2. Verbale Flexionssuffixe bei konjugierten Präteritum- und Präsenspartizipien:

   دل بنهند (۳. Person) بر کنی (۲. Person)، توبه کنند (۳. Person) بشکنی (۲. Person)

   این همه خود تو می‌کنی (۲. Person)، بی تو به سر نمی‌شود (۳. Person)

   Rumi (13. Jh. n. Chr.)

Im Persischen kann man lediglich beim Einsatz von Perfektpartizip als Prädikat (in der kopulativen Koordination von Flexionsphrasen) Verbalphrasen antreffen, die nicht konjugiert sind, aber trotzdem in einer bestimmten Teilkategorie der Person stehen (siehe 12•۴•b.):

نامه را نوشته (۱. Person) به صندوق انداختم!

b. Verbale Kongruenz und Inkongruenz der Person

(Siehe 13•۵•b. Verbale Kongruenz und Inkongruenz der Polarität und 13•۶•b. Verbale Kongruenz und Inkongruenz des Numerus.)

Verbale Kongruenz der Person bedeutet, dass in einem Satz das Subjekt (eine Nominalphrase) und das Prädikat (eine Verbalphrase) in derselben Person steht:

Hafes (14. Jh. n. Chr.)

Wie schon im Abschnitt “Verbale Inkongruenz des Numerus” erörtert wurde, erscheinen folgende Pronomina im Persischen in der 3. Person Singular, während das Prädikat sich nach dem Numerus und der Person der Obermenge richtet und damit eine verbale Inkongruenz verursachen kann:

• Distributivpronomina (siehe 7•۸•b•a.):

  هر یک از راهِ دیگری برایِ سرافرازیِ کشور تلاش می‌کنیم.

  هر کدام‌تان داستانی دیگر برای‌م تعریف می‌کنید.

• Inexistenzialpronomina (siehe 7•۱۰•b.):

  هیچ یک پاسخی به این پرسش نداشتیم.

  هیچ کدام دچارِ بی‌خوابی نیستید.

• Selektivpronomina (siehe 7•۱۱.):

  باید یک کدام این خبر را به او بدهیم.

  یک کدام‌تان او را لو داده‌اید.

Das Prädikat wird aber kongruent (in der 3. Person Singular) verwendet, wenn das Pronomen durch die Obermenge (als Origativadverbial) attribuiert wird:

باید یک کدام از ما این خبر را به او بدهد.

از شماها یک کدام او را لو داده است.

هر یک از ما ایرانیان از راهِ دیگری برایِ سرافرازیِ کشور تلاش می‌کند.

هر کدام از شما داستانی دیگر برای‌م تعریف می‌کند.

هیچ یک از ما فرزندان پاسخی به این پرسش نداشت.

هیچ کدام از شما دختران دچارِ بی‌خوابی نیست.