۶•۱•۴. Measure Word Numerals

A measure word numeral is a counting numeral containing a measure word ↓.

Contents

a. Syntax of Measure Word Numerals

Measure word numerals are generated by means of the following methods:

  1. By generating numeral phrases from measure words ↓ (as determinative focuses):
    • With cardinal numerals: [NP[DetP/dæh/] [NP/geræm/]] ده گرم, [NP[DetP/pænʤ/] [NP/tɒ/]] پنج تا, [NP[DetP/nim/] [NP/kilu/]] نیم کیلو, [NP[DetP/jek/] [NP/zærræ/]] یک ذرّه

      Numeral phrases like /jek kæm/ یک کم and /jek kuʧulu/ یک کوچولو, whose measure words ↓ (/kæm/ کم and /kuʧulu/ کوچولو) are nominalized adjectives, also count amongst this group.

    • With mixed numerals: [NP[NP[DetP/se/] [NP/metr/]] [Con/o/] [NP/nim/]] سه متر و نیم, [NP[NP[DetP/do/] [NP/kilu/]] [Con/o/] [NP/se ʧæhɒrom/]] دو کیلو و سه چهارم, [NP[NP[DetP/se/] [NP/væʤæb/]] [Con/o/] [NP/nesf-i/]] سه وجب و نصفی
    • With decimal fraction numerals: [NP[DetP/do momajjez bist o se/] [NP/milimetr/]] دو ممیّز بیست و سه میلیمتر
    • With measure word numerals: [NP[DetP/do tɒ/] [NP/dɒnæ/]] دو تا دانه
  2. By the attaching of measure words ↓ with partitive genitive to fraction numerals (see 10•۴•d•b.): [NP[NP/se-pænʤom/] [Con/-e/] [NP/metr/]] سه‌پنجم متر
  3. By pluralizing measure words ↓: /sɒlhɒ/ سال‌ها, /kilumetrhɒ/ کیلومترها
  4. By attaching enclitical articles /-i/ to measure words ↓: /moʃt-i/ مشتی, /dæm-i/ دمی, /xæjl-i/ خیلی

    Noun phrases like /kæm-i/ کمی, /ændæk-i/ اندکی and /bæs-i/ بسی, whose measure words ↓ (/kæm/ کم, /ændæk/ اندک and /bæs/ بس) are nominalized Adjektive, also count amongst this group.

b. Pattern of Numeral Phrases with Measure Word Numerals

Numeral phrases with measure word numerals are generated by means of the pattern [NP[DetPmeasure word numeral] [NPnoun phrase]]:

یک کیلو گوشت /jek kilu guʃt/

دو روز وقت /do ruz væɣt/

سه بار آزمایش /se bɒr ɒzmɒjeʃ/

پنج تومان پنیر /pænʤ tumɒn pænir/

فرسنگ‌ها راه /færsænghɒ rɒh/

اندکی پول /ændæk-i pul/

یک کم نمک /jek kæm næmæk/

مشتی بی‌کار /moʃt-i bikɒr/

چو حافظ در قناعت کوش و از دنیایِ دون بگذر!

که یک جو منّتِ /jek ʤæv mennæt/ دونان به سد من زر /sæd mæn zær/ نمی‌ارزد

Hafez (14th Century AD)

ده هزار طاق جامه /dæh hezɒr tɒɣ ʤɒme/ از مستعملاتِ آن نواحی بدهند بیرون.

Abolfazl Beyhaqi (10th and 11th Century AD)

c. Other Uses of Measure Word Numerals

  1. As modal adverbials. In this case, the measure word numeral measures the predicate of the sentence:

    این کتاب بیست تومان می‌ارزد. (= بیست تومان ارزش)

    سه بار به خانه‌یِ او سر زدم. (= سه بار سر زدن)

  2. As quantificative adverbials:

    یک ساعت منتظرِ او ماندم.

    جماعتی از وزیران و کسانِ او پادشاهی کردند هفتاد و دو سال.

    From the book “Modjmal Ottavarikh va alghesas” (۱۲th Century AD)

  3. As determinative phrases for the gradation of adjectival phrases (see 4•d.):

    ده متر بیشتر [AP[DetP/dæh metr/] [AP/biʃtær/]]

    دو روز بعد [AP[DetP/do ruz/] [AP/bæʔd/]]

d. Annex: Persian Measure Words

Measure words are a group of noun phrases which represent particular quantities, and are used in the syntax of measure word numerals.

d•a. Counting Measure Words

A counting measure word represents only one countable entity. The most used counting measure words in Persian are the following:

  • /bɒr/ بار, /rɒh/ راه, /ræh/ ره, /dæfʔæ/ دفعه and /mærtæbæ/ مرتبه refer to events:

    هزار بار اگر عاشقی نگاری را

    بیازمود، دل‌ش سخت بود و پیمان‌سست

    Hafez (14th Century AD)

    سد رَهَ‌ت لن‌ترانی ار گویند

    باز می‌دار دیده بر دیدار!

    Hatef Esfahani (17th and 18th Century AD)

    بوسه‌هایی که شهان پیشِ تو بر خاک دهند

    خوش‌تر از بوسه‌یِ معشوق بود سیسد راه

    Farrukhi Sistani (10th and 11th Century AD)

  • /tɒ/ تا is a common measure word for entities. It typically generates measure word numerals with cardinal numerals above one: /do tɒ/ دو تا, /hæʃt tɒ/ هشت تا
  • /dɒnæ/ دانه is also a common measure word for entities and normally generates measure word numerals with the following counting numerals:
    • With the cardinal numeral one: /jek dɒnæ/ یک دانه
    • With measure word numerals generated by the measure word /tɒ/ تا (with the pattern [NP[DetP[DetPcardinal numeral] [NP/tɒ/]] [NP/dɒnæ/]]): پنج تا دانه, نه تا دانه
  • /ædæd/ عدد for objects
  • /næfær/ نفر and /sær/ سر for humans and camels
  • /tæn/ تن for humans
  • /ræʔs/ رأس for cattle
  • /ɣæbzæ/ قبضه for swords, knives and guns
  • /ærrɒdæ/ عرّاده for cannons and tanks
  • /færvænd/ فروند for ships, boats, helicopters, airplanes and ferry boats
  • /hælɣæ/ حلقه for rings and fountains
  • /ɣællɒdæ/ قلاّده for lions, tigers, panthers and hounds
  • /æslæ/ اصله for trees
  • /dæst/ دست for rounds of games and pieces of clothing
  • /bɒb/ باب for buildings
  • /ɣætʔæ/ قطعه for jewels, lands, carpets etc.
  • /dæst-gɒh/ دست‌گاه for cars, hackney cabs, telephones etc.
  • /gerdæ/ گرده and /ɣors/ قرص for bread
  • /ʤeld/ جلد for books
  • /ʤɒm/ جام for glass panes and mirrors
  • /ʃɒxæ/ شاخه for candy, wires and candelabras

d•b. Dosing Measure Words

A dosing measure word refers to an uncountable entity. This group contains a large number of noun phrases, for example:

  • /riɒl/ ریال, /tumɒn/ تومان, /dinɒr/ دینار, /derhæm/ درهم, /kærʃæ/ کرشه for money
  • /gændom/ گندم, /mesɣɒl/ مثقال, /sir/ سیر, /mæn/ من, /kilu/ کیلو, /ton/ تن for weight
  • /væʤæb/ وجب, /ængoʃt/ انگشت, /gæz/ گز, /metr/ متر, /kilumetr/ کیلومتر, /færsæng/ فرسنگ for length
  • /sɒnijæ/ ثانیه, /dæm/ دم, /læhzæ/ لحظه, /dæɣiɣæ/ دقیقه, /næfæs/ نفس, /sɒæt/ ساعت, /ruz/ روز, /ʃæb/ شب, /hæftæ/ هفته, /mɒh/ ماه, /fæsl/ فصل, /sɒl/ سال, /sædæ/ سده, /ɣærn/ قرن, /hezɒræ/ هزاره for time
  • /ʤærib/ جریب, /hektɒr/ هکتار for surface
  • /litr/ لیتر, /metr-e mokeæb/ مترِ مکعب for volume
  • /estekɒn/ استکان, /fenʤɒn/ فنجان and /ɣɒʃoɣ/ قاشق for foodstuffs
  • /ɣævɒræ/ قواره, /tɒɣæ/ طاقه and /tup/ توپ for drapery
  • /ɣerɣeræ/ قرقره, /kælɒf/ کلاف and /duk/ دوک for fibers
  • /kɒmion/ کامیون and /vɒnet/ وانت for loads
  • /ʃiʃæ/ شیشه, /botri/ بطری, /ʤɒm/ جام, /sɒɣær/ ساغر for drinks
  • /loɣmæ/ لقمه, /boʃɣɒb/ بشقاب for foods
  • /sæng/ سنگ for water (in irrigation)

d•c. Collective Measure Words

A collective measure word refers to several countable entities, for example:

  • /seri/ سری is a common collective measure word.
  • /ʤoft/ جفت for pairs (gloves, socks, shoes, eyes etc.)
  • /duʤin/ دوجین = dozen (eggs etc.)
  • /ɣætɒr/ قطار for camels and ammunitions
  • /reʃtæ/ رشته for pearls, fountain sets and mountains
  • /dævræ/ دوره for books having several volumes
  • /dæst/ دست for dishes and clothes and playing cards
  • /mol/ مول for particles

d•d. Partitive Measure Words

Partitive measure words refer to fractions of a countable entity, for example:

  • /dɒng/ دانگ for sixth parts of immovable features
  • /sols/ ثلث for third parts of school years
  • /robʔ/ ربع for quarter parts of hours

Leave a Reply