در پیوندِ بیانی، پیوسته جنس و مایه‌یِ هسته است (مقایسه کنید با هم‌نشانیِ بیانی).
پیوندِ بیانی در پارسی همواره درون‌گرا‌ست. هم بندِ پیوندیِ بیانی و هم هسته و پیوسته‌اش بندِ اسمی هستند:
کسرا و ترنجِ زر، پرویز و بهِ زرّین
بر باد شده یک‌سر، با خاک شده یک‌سان
خاقانیِ شروانی (سده‌یِ ششم خورشیدی)
راستی خاتمِ فیروزه‌یِ بواسحاقی
خوش درخشید، ولی دولتِ مستعجل بود
حافظ (سده‌یِ هشتم خورشیدی)
پیوندِ بیانی می‌تواند معنیِ مجازی داشته باشد:
شادیِ یارِ پری‌چهره بده باده‌یِ ناب!
که میِ لعل دوایِ دلِ غمگین آمد
حافظ (سده‌یِ هشتم خورشیدی)
آ. جمع‌بستنِ بندِ پیوندیِ بیانی
برای جمع‌بستنِ بندهایِ پیوندیِ بیانی دو راه هست:
- هسته‌یِ پیوند را جمع ببندیم (نگاه کنید به جستارِ ۱۰×۱×آ.، ۱۰×۳.، ۱۰×۴×آ.):
مفرد جمع جامِ بلور /ʤɒm-e bolur/ جام‌هایِ بلور /ʤɒmhɒ-je bolur/ سکّه‌یِ طلا /sekkæ-je tælɒ/ سکّه‌هایِ طلا /sekkæhɒ-je tælɒ/ - پیوند را با ساختِ بی‌میانجی (= بی میانجیِ پی‌بستِ /-e/) به کار ببریم و پس‌وندِ /-hɒ/ را به پایانِ بندِ پیوندی بیافزاییم (نگاه کنید به جستارِ ۱۰×۱×آ.):
مفرد جمع جامِ بلور /ʤɒm-e bolur/ جام بلورها /ʤɒm bolurhɒ/ سکّه‌یِ طلا /sekkæ-je tælɒ/ سکّه طلاها /sekkæ tælɒhɒ/
ب. نمودِ شناختیِ بندِ پیوندیِ بیانی
پیوسته‌یِ پیوندِ بیانی همواره نمودِ شناختیِ ناشناسِ عام دارد، و نمودِ شناختیِ بندِ پیوندی مطابق با نمودِ شناختیِ هسته می باشد (نگاه کنید به جستارِ ۱۰×۱×ب.).
بندهایِ پیوندیِ بیانی به دو گونه پردازه‌یِ شناختیِ /-i/ می‌گیرند:
- پردازه‌یِ شناختیِ /-i/ را به پایانِ بندِ پیوندی بیافزاییم (نگاه کنید به جستارِ ۱۰×۱×ب. و ۱۰×۴×ب.):
بی پردازه‌یِ شناختیِ /-i/ با پردازه‌یِ شناختیِ /-i/ جامِ بلور /ʤɒm-e bolur/ جامِ بلوری /ʤɒm-e bolur-i/ سکّه‌یِ طلا /sekkæ-je tælɒ/ سکّه‌یِ طلایی /sekkæ-je tælɒ-i/ - با از هم پاشاندنِ پیوند. برایِ این کار پیوسته‌یِ پیشین را به چهره‌یِ قیدِ خاست‌گاه در می‌آوریم و نشانِ هسته‌یِ پیشین می‌کنیم:
بی پردازه‌یِ شناختیِ /-i/ با پردازه‌یِ شناختیِ /-i/ جامِ بلور /ʤɒm-e bolur/ جامی از بلور /ʤɒm-i æz bolur/ سکّه‌یِ طلا /sekkæ-je tælɒ/ سکّه‌ای از طلا /sekkæ-i æz tælɒ/
پردازه‌یِ شناختیِ /-e/ را باید در پایانِ بندِ پیوندیِ بیانی آورد. در این حالت بندِ پیوندی با ساختِ بی‌میانجی (= بی میانجیِ پی‌بستِ /-e/) به کار می‌رود (نگاه کنید به جستارِ ۱۰×۱×ب.):
| بی پردازه‌یِ شناختیِ /-e/ | با پردازه‌یِ شناختیِ /-e/ |
|---|---|
| جامِ بلور /ʤɒm-e bolur/ | جام بلوره /ʤɒm bolur-e/ |
| سکّه‌یِ طلا /sekkæ-je tælɒ/ | سکّه طلاهه /sekkæ tælɒ-he/ |
